Gevaren en gevolgen van de eikenprocessierups

Gezondheidsrisico’s

De eikenprocessierups heeft vanaf het derde tot en met het zesde larvestadium naast de normale beharing brandharen. Deze zitten aanvankelijk in borstels bij elkaar. Elke rups bevat zo’n 700.000 brandharen. Zowel door direct als indirect contact van huid- en/of slijmvliezen (ogen) met de brandharen – bijvoorbeeld door verwaaiing uit nesten – kunnen mensen en dieren aan deze brandharen worden blootgesteld. Blootstelling aan de brandharen via de lucht is de belangrijkste route waarlangs met de brandharen in contact gekomen kan worden, meer dan direct contact met de rups zelf. Doordat de brandharen weerhaakjes hebben, kunnen zij zich vastzetten in de huid, ogen, neus, keel en bovenste luchtwegen. Dit kan een mechanische irritatie veroorzaken van huid en ogen. De brandharen bevatten daarnaast een (lichaamsvreemd) eiwit, thaumetopoeïne, dat vrijkomt bij contact met de brandharen en dat in het lichaam o.a. histamine vrijmaakt. Dit kan een pseudo-allergische reactie oproepen. In zeldzame gevallen kan ook een allergische reactie optreden. Ook dieren, waaronder honden, paarden, koeien en schapen, kunnen last krijgen van de brandharen, bijvoorbeeld door het eten van gras of hooi uit weiden waar zwaar besmette eiken langs staan of doordat ze de brandharen inademen. Honden kunnen bij het uitlaten in de wegberm in aanraking komen met afgevallen nesten, die ze in hun bek nemen, waardoor ze ernstige letsels kunnen oplopen van mond en tong.