Klachten bij mensen

Neem bij ernstige huid-/oog- of luchtwegklachten contact op met uw huisarts. Het wordt aangeraden bij klachten de overlast te melden bij terreinbeheerder, gemeente en/of regionale GGD. Wanneer binnen een aantal minuten zich ernstige klachten van luchtwegen (kortademigheid, fluitende of piepende moeizame ademhaling) of van hart/bloedvaten (sterke bloeddrukdaling) aandienen, dan dient men snel hulp in te roepen voor behandeling (112). Dit kan men zien als een ernstige levensbedreigende situatie, die zich gelukkig maar heel weinig voordoet. Iemand die een allergie heeft ontwikkeld tegen de brandharen kan daar altijd mee geconfronteerd worden.

Belangrijk is dat elk contact met de brandharen en rupsen wordt vermeden. Wanneer mensen bijvoorbeeld binnen een afstand van enkele meters in de buurt komen van rupsen op de stam van een boom en de wind hun richting op waait, lopen zij kans op blootstelling aan grote hoeveelheden brandharen. Brandharen kunnen tot op een afstand van 50 tot 100 m van de bron met de wind worden verspreid (Fenk et al. 2007).

Vermijd ook contact met grond met rupsrestanten of met nesten uit voorgaande jaren, want ‘oude’ brandharen behouden meer dan vijf jaar hun schadelijke werking. Hoe mensen in aanraking komen met brandharen, kan zeer uiteenlopen. Wandelen op paden met opwaaiend zand in de buurt van besmette eiken kan klachten geven. Speciale aandacht moet uitgaan naar nesten of besmette bomen in de directe nabijheid van woningen of die langs eikenlanen of aan de bosrand staan. Uit de praktijk is gebleken dat brandharen zich vanuit nesten door verwaaiing over grote afstand kunnen verplaatsen (50 tot 100 meter is geen uitzondering), wat mensen ernstig in hun woon-, recreatie- en werkgenot kan belemmeren. Ook het buiten ophangen van was, het buiten laten liggen van speelgoed en kinderen laten spelen op het gazon is onverstandig met eikenprocessierupsen in de buurt. Laat verder zandbakken zoveel mogelijk gesloten. Ook bij het invouwen van een tent die in de buurt van besmette eiken heeft gestaan, kan men blootgesteld worden aan brandharen. Dat kan ook bij het later weer opzetten of thuis te drogen hangen van de tent.

Als men weet dat er ergens veel eikenbomen staan (eikenlanen/bosgebied) die ernstig besmet zijn met eikenprocessierupsen – vaak te herkennen aan grote spinselnesten met vervellingshuidjes en losse brandharen – is het belangrijk, als men daar gaat fietsen of anderszins recreëren, de kleding daarop aan te passen. Dit betekent minstens een shirt met lange mouwen aan en het dragen van een lange broek.

Personen, die betrokkenen zijn bij het bestrijden en beheersen van de overlast moeten adequate persoonsbeschermingsmiddelen gebruiken en dragen. Ook bij de uitvoering van regulier onderhoud van, of direct nabij besmette eikenbomen is dit van belang. Zie hiervoor ook hoofdstuk 7.5.

Algemeen adagium is dat men direct contact met rupsen, (oude) brandharen, spinselnesten en vervellingshuidjes zoveel mogelijk moet vermijden. Dit betekent ook dat men kinderen moet attenderen op het gevaar van de eikenprocessierups.